Witold Gombrowicz BAKAKAJ projekt Daniel Mróz pierwsze wydanie 1957

GOMBROWICZ Witold: BAKAKAJ, okładkę i kartę tytułową projektował Daniel Mróz, pierwsze wydanie, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1957 s. 248 20cm

"BAKAKAJ – zbiór opowiadań wydany w 1957 roku, których autorem jest Witold Gombrowicz, obnażających i wyśmiewających różne społeczne mechanizmy i patologie. Jest reedycją Pamiętnika z okresu dojrzewania z 1933 roku. Autor wprowadził w nim jednak kilka istotnych zmian: usunięto wycięte fragmenty, zmieniono lub skrócono tytuły i dodano fragmenty z Ferdydurke"

DANIEL MRÓZ

(ur. 3 luty 1917 roku w Krakowie, zm. 21 stycznia 1993 roku w Krakowie)

Daniel Mróz urodził się jako syn znanego dziennikarza Stanisława Mroza. Dzieciństwo spędzał na kopiowaniu talentu plastycznego brata, przesiadywaniu z ojcem w redakcji, wertowaniu zagranicznych czasopism i na czytaniu książek. Sam o sobie mówi że był krnąbrny i nie sposób go było okiełznać w szkole. Maturę, ku przerażeniu rodziców, zdawał eksternistyczne. Studia odbył w swym rodzinnym mieście, w Akademii Sztuk Pięknych. Otrzymał dyplom na Wydziale Grafiki oraz na wydziale Scenografii. Zilustrował kilkadziesiąt książek (większość można nabyć na tej aukcji), zaprojektował kilkadziesiąt scenografii dla różnych teatrów, w latach 1951 - 1978 pracował jako etatowy grafik i ilustrator w tygodniku "Przekrój". Tam razem z Jerzym Szaniawskim stworzył profesora Tutkę. Najbardziej znany z ilustrowania książek Stanisława Lema. 

"Mróz patrzy na rzeczywistość nie wprost: obserwuje jej odbicie w staromodnym, nieco deformującym lustrze, pamiętającym jeszcze czasy jego pradziadków. Przy czym zaciekła pracowitość, z jaką artysta zagęszcza miliony swoich kresek, wnosi element świadomej przesady, lekkiej parodii. Uśmiech stylizatora poszerza się o uśmiech parodysty. Zabawa komplikuje się i pogłębia. 

Technika Mroza polega na stosowaniu nadzwyczaj delikatnej, precyzyjnej kreski, której pracowite, żmudne zagęszczenia wywołują  efekty najróżnorodniejszych szarości. W sposób zupełnie wyraźny i świadomy Mróz nawiązuje tu do tradycji dziewiętnastowiecznego drzeworytu: techniką swojego rysunku, techniką piórka imituje technikę sensu stricte graficzną. 

Ilustracje Mroza są coraz rzadziej ilustracjami, a coraz częściej za to stanowią interpretację; plastyczny ekwiwalent treści zawartych w tekście. Mróz raczej coś za pisarza dopowie, niż go powtórzy, raczej poszuka podtekstu niż będzie się starał wszystkie elementy streszczać.

Jest jednocześnie stylizatorem i nowatorem, pesymistą i optymistą, wizjonerem i wyśmiewcą, nawiedzonym i lekarzem. Stąd pełnia, organiczność jego wizji. Wartości plastyczne: bogactwo fakturalne, oryginalność deformacji - stanowią sztuki tej weryfikację. To przecież, co stanowi wartość jej centralną, to własny, na pierwszy rzut oka rozpoznawalny świat wyobraźni." - Jerzy Kwiatkowski

"Świat z dreszczykiem pod powłoką potulności" - Danuta Wróblewska

"Styl to człowiek". Panowie! Na świecie jest tylko jeden Profesor Tutka. - Jerzy Szaniawski