Henryk Berlewi (1894 Warszawa - 1967 Paryż), Portret kobiety, 1952

olej, płótno, 65 × 50 cm
sygn. i dat. p. g.: H. Berlewi 52
W latach 1926–1927 Henryk Berlewi odszedł od awangardowej abstrakcji, skupiając się przede wszystkim na dość odległym od dotychczasowych zainteresowań malarstwie portretowym. Portrety Berlewiego niewiele miały wspólnego z jego wcześniejszymi pracami. Były to tradycyjne przedstawienia, najczęściej kobiet, ukazujące modeli w klasycznych pozach. Berlewi wykorzystywał delikatnie okalający kontur oraz stonowaną paletę barw, subtelnie wydobywając urodę przedstawianych osób. Po wojnie, w latach 1947–1956, artysta wszedł w nową fazę twórczości, którą, sam nazywał „reintegracją przedmiotu”. Skupiał się wtedy na malarstwie figuratywnym, tworząc kompozycje o syntetycznych, uproszczonych formach, z elementami kubistycznymi. Malował wtedy głównie martwe natury, ale i w jego twórczości nie zabrakło i przedstawień portretowych.
Prezentowany na aukcji portret damy zadatowany na 1952 rok, ukazuje sylwetkę eleganckiej kobiety ujętej w półpostaci. Sztywny, reprezentacyjny ton portretu został przełamany poprzez ukazanie nieco swobodnej pozy sportretowanej. Kobieta kokieteryjnie spogląda w bok, eksponując zalotnie odkryte ramiona. W lewej dłoni delikatnie trzyma kwiaty, których śnieżnobiałe płatki wybijają się na tle amarantowej sukni. Kompozycja, o delikatnym, intymnym charakterze, zbudowana jest przy zastosowaniu szerokiej plamy barwnej. Portret utrzymany jest w oszczędnej kolorystyce, w którym mocno wybijającym się punktem jest wyrazisty kolor sukni, silnie kontrastujący z neutralnym, szarym tłem. Wybijająca jest również świetliście zaznaczona karnacja kobiety. Rysunek figury kobiety jest syntetyczny, precyzyjny. Miękki oddzielający kontur zarysu postaci od swobodnie potraktowanego tła, stanowi charakterystyczną cechę dla portretów Berelewiego.